Czy do adaptacji poddasza potrzebny jest projekt?
 

Wielu osobom wydaje się, że nie ma nic prostszego, jak urządzenie mieszkania na strychu. Jednak najczęściej są w błędzie. Rzadko bowiem budowano domy jednorodzinne z myślą o tym, że kiedyś strychy zostaną zaadaptowane na mieszkania.
Z reguły są to pomieszczenia magazynowe, stanowiące „bufor” cieplny oraz akustyczny dla pomieszczeń niższej kondygnacji. Nic zatem dziwnego, że zazwyczaj budowano je w bardzo oszczędny sposób. Oznacza to, na przykład strop o nośności obliczonej na obciążenie użytkowe wynoszące 50 kg/m², a nie 150 kg/m², ­które jest wymagane przy pomieszczeniach mieszkalnych.   Innym poważnym utrudnieniem może być układ konstrukcyjny więźby dachowej. Usytuowanie jętek lub kleszczy na wysokości na przykład 170 cm nad podłogą (w świetle), na strychu nie stanowi problemu, ale w pomieszczeniach mieszkalnych jest nie do przyjęcia. Tym bardziej, że trzeba uwzględnić dodatkowe warstwy akustyczne i posadzkowe zwykle grubości 7-12 cm, a przecież przynajmniej w ciągach komunikacyjnych (ewakuacyjnych) minimalna wysokość pod elementami konstrukcyjnymi nie może być mniejsza niż 2 m.Kolejnym  problemem może być zapewnienie prawidłowej wentylacji wszystkich pomieszczeń mieszkalnych na poddaszu. Po prostu najczęściej brak dodatkowych  przewodów kominowych. Poza tym trzeba pamiętać, że wentylacja grawitacyjna (­czyli najtańsze rozwiązanie) nie funkcjonuje, gdy długość przewodów jest mniejsza od 2 m (mierzona od wlotu do wylotu).  

Planując adaptację strychu na cele mieszkalne warto precyzyjnie określić czego się oczekuje, czyli co chce się zyskać w ­wyniku modernizacji domu. Oczywiście chodzi o dodatkową powierzchnię, ale między nową biblioteką, pokojem do pracy lub ćwiczeń, a urządzeniem pokoi sypialnych (łącznie z łazienką), czy samodzielnego mieszkania (dla dzieci bądź pod wynajem) jest jednak spora różnica. To nie ­tylko inny zakres niezbędnych prac, ale także dość odmienne środki potrzebne do realizacji tych zadań.  Pojedyncze, rzadko wykorzystywane pomieszczenia zwykle urządzają przecież sami domownicy. Zresztą  najczęściej nie przestrzegając zasad ergonomii, bhp, czy ppoż. Wtedy strome jak drabina schody bez poręczy, albo belki konstrukcyjne usytuowane tak nisko, że przechodząc pod nimi za każdym razem trzeba się schylać, czy prowizoryczny sposób okre­sowego ogrzewania za pomocą termo­wentylatora są wręcz nagminne. Te rozwiązania wynikają po części z niewiedzy inwestorów, ale głównie z powodu oszczędności pieniędzy, robocizny i czasu. Jednak spełniają swoje zadanie, a niebezpieczeństwo lub niewygoda grożą co najwyżej domownikom – ­zwykle już dorosłym i tego świadomym. Jednak w przypadku urządzania samodzielnego mieszkania lub „tylko” ­sypialni i łazienki nie można już być tak beztroskim, ponieważ z pomieszczeń na poddaszu często korzystają dzieci. Po prostu modernizacja musi być ­przeprowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi domów jednorodzinnych. W związku z powyższym wysokość pomieszczeń nie może być mniejsza niż 2,5 m (z wyjątkiem części  pod skosami), wszystkie pomieszczenia muszą być wentylowane (dotyczy to również pokoi, a nie tylko łazienek), ogrzewane, sensownie oświetlone (światłem dziennym), a przede wszystkim na piętro muszą prowadzić w miarę wygodne schody.  Jeśli do tego doda się wymagania dotyczące izolacyjności termicznej  oraz akustycznej to okaże się, że koszt uzyskania dodatkowej powierzchni mieszkalnej nie jest wcale taki mały, choć bez porównania niższy niż w nowo budowanym domu


 

Adaptacja piwnicy do celów mieszkalnych 
 
 

  Kiedyś piwnice domów przeznaczane były np. na kotłownię czy skład opału. Teraz właściciele często adaptują piwnicę do celów mieszkalnych.
Taka sama sytuacja dotyczy dawnych spiżarni, które teraz stoją puste. Zatem mamy całkiem dużo przestrzeni, którą można zająć

       Ile to będzie kosztowało?

To chyba podstawowe pytanie, na które każdy właściciel domu chciałby uzyskać precyzyjną odpowiedź. Ale będzie to możliwe dopiero po zrobieniu projektu adaptacji i rzetelnego kosztorysu. Można jednak próbować ocenić, czy jakiekolwiek zmiany są opłacalne. W tym celu należy odpowiedzieć sobie na kilka pomocniczych pytań.

  Czy piwnica jest sucha? 

  Jeśli tak, to właściwie cała reszta problemów jest stosunkowo łatwa do pokonania. Gdy jest zawilgocona, a na dodatek na ścianach pojawiają się pleśń lub grzyb, to zakres niezbędnych robót gwałtownie wzrośnie.

 Jaka jest wysokość piwnicy?

  Jeśli ma przynajmniej 2,5 m, to nadaje się do każdego celu. Jednak to, niestety, rzadkość. Najczęściej mamy do czynienia z wysokością 2,2-2,3 m, a to za mało, żeby można było adaptować ją np. na pracownię, ale za to wystarczająco dużo na solarium, saunę czy domową siłownię (przepisy dopuszczają w pomieszczeniach o takiej wysokości czasowy pobyt ludzi – od dwóch do czterech godzin).

Co prawda, w wielu przypadkach można obniżyć podłogę piwnicy, jednak zawsze będzie to związane z dodatkowymi kosztami i trudnościami zarówno projektowymi, jak i wykonawczymi.

 Czy w piwnicy są okna?    

 Jeśli tak, to kolejny kamień niech spadnie z serca. Ważna jest nie tyle powierzchnia okien, co jak największa ich szerokość (np. 90, 120 cm). Zwiększenie wysokości okien nie jest bowiem problemem nawet wtedy, jeśli trzeba będzie zagłębić je poniżej poziomu terenu (jak w suterenie).

Natomiast brak okien lub ich niewielka szerokość wiąże się z koniecznością wykonania nadproży w ścianach nośnych budynku. A to może okazać się zadaniem skomplikowanym i kosztownym.

 Jakie są warunki gruntowo-wodne? 

 Jeśli budynek posadowiony jest na gruntach przepuszczalnych, a woda gruntowa znajduje się przynajmniej 1 m poniżej podłogi piwnicy, to nie powinno być żadnych problemów związanych z adaptacją.

Znacznie trudniej i drożej będzie wtedy, gdy w piwnicy okresowo pojawia się woda (np. na wiosnę). A już zupełnie źle, gdy woda gruntowa znajduje się powyżej fundamentów budynku. Jeśli budynek nie przecieka, to można się zaliczyć do nielicznych szczęśliwców i wtedy nie należy robić nic, co mogłoby ten stan zmienić.

Pozostaje jeszcze kilka kwestii do rozwiązania, na przykład: w jaki sposób ocieplić zewnętrzne ściany piwnic, jak ogrzać dodatkową powierzchnię, jak zapewnić prawidłowe funkcjonowanie kanalizacji itp. Jednak są to czynniki, które po prostu trzeba uwzględnić przy każdej przeróbce pomieszczeń piwnicznych, podobnie jak układanie nowej posadzki, dodatkowych punktów instalacji elektrycznej czy malowanie pomieszczeń.

To najlepsza droga do wydania pieniędzy, które można by spożytkować w lepszy sposób. Podstawą racjonalnego działania jest sprecyzowanie wymagań, znalezienie optymalnych rozwiązań i ich konsekwentna realizacja. Wtedy również o wiele łatwiej określić kryteria, którym muszą sprostać remontowane pomieszczenia. Poza tym, z dość znaczną precyzją można oszacować koszty adaptacji.